یادداشت از علیرضا قانع

بدیهی است که مسئولیت‌پذیری شهروندان می‌تواند در توسعه و پیشرفت یک شهر بسیار موثر و مفید باشد. دامنه مسئولیت‌پذیری شهروندان از آشنایی با حقوق شهروندی آغاز شده و در نهایت به مشارکت اجتماعی در برنامه‌های شهری منتهی می‌شود.

شهروند مسئولیت‌پذیر شهروندی است که اولاً با قوانین و مقررات شهری کاملاً آشنا باشد و در مرحله‌ی بعد حقوق خود را به عنوان یک شهروند در شهر به خوبی بشناسد و در مرحله‌ بعد نیز برای پیشرفت اهداف و برنامه‌های توسعه‌ای شهر همگام با مدیران شهری گام بردارد.

چنین شهروندی حقوق دیگران را نیز محترم می‌شمارد و احترام می‌نهد، به سالمندان و سالخوردگان شهر احترام می‌گذارد، در کار دیگر شهروندان تجسس نمی‌کند، در شرایط بحرانی مانند آنچه امروز به دلیل شیوع ویروس کرونا با آن روبه‌رو هستیم، بهداشت فردی را رعایت می‌کند و اصول، مقررات و پروتکلهای بهداشتی را ارج می‌نهد.

چنین شهروندی نمی‌تواند در قبال نظافت، بهداشت و حفاظت محیط زیست شهری خود بی‌اعتنا باشد. شهروندان مسئولیت‌پذیر در شرایط بحران انرژی مصرف بهینه‌ی برق و آب را در دستور کار قرار می‌دهند و با صرفه‌جویی تلاش می‌کنند، شهرشان به توسعه بیشتر برسد.

امروزه که در هر گوشه از شهر آپارتمانهایی بزرگ سر برآورده‌اند، شهروند مسئولیت‌پذیر فرهنگ آپارتمان‌نشینی را به خوبی رعایت می‌کند و  تلاش می‌کند با رفتارهای خود بر تنش‌های موجود در واحدهای آپارتمانی نیافزاید. به همین دلیل می‌توان به خوبی نتیجه گرفت که با حضور در صحنه شهروندان مسئولیت‌پذیر بسیاری از مسائل و مشکلات جامعه‌ی شهری حل و فصل می‌شود و نتایج مطالعات گوناگون در این زمینه هم نشان می‌دهد که هر چه مسئولیت‌پذیری در افراد یک جامعه بیشتر باشد، آن جامعه از آرامش و اسایش بیشتر برخوردار است و زمینه‌های توسعه و پیشرفت هم بیشتر مهیا است.

بیاییم در هر سمت، موقعیت و جایگاهی که هستیم تلاش کنیم شهروند مسئولیت پذیر باشیم.